فتق دیسک

فتق دیسک کمر ، گردن و راه های درمان

فتق دیسک در ستون فقرات وضعیتی است که در طی آن هسته پالپوزوس از فضای بین مهره ای جابجا می شود. یکی از علل شایع کمردرد است. بیمارانی که درد مربوط به فتق دیسک را تجربه می کنند، اغلب یک رویداد تحریک کننده را به یاد می آورند که باعث درد آنها شده است. بر خلاف کمردرد مکانیکی، درد فتق دیسک اغلب به صورت سوزش یا سوزن سوزن شدن است و ممکن است به اندام تحتانی سرایت کند. علاوه بر این، در موارد شدیدتر، ممکن است با ضعف یا تغییرات حسی همراه باشد. در ستون فقرات، یک دیسک یا یک هسته پالپوزوس بین بدنه‌های مهره‌ای قرار دارد که به عنوان یک بالشتک ضربه گیر از ستون فقرات حمایت می کند. در برخی موارد، آسیب دیسک می‌تواند عصب یا طناب نخاعی را تحت فشار قرار دهد که باعث ایجاد درد منطبق با فشردگی عصب یا اختلال عملکرد طناب نخاعی می‌شود که به عنوان میلوپاتی نیز شناخته می‌شود که توسط پزشک ارتوپد درمان میشود.

فتق دیسک می تواند بسیار دردناک باشد. متأسفانه، روش های درمانی محافظه کارانه موثر محدودی وجود دارد. در عرض چند هفته، بیشتر موارد فتق دیسک دردناک بهبود می یابد. در بسیاری از موارد، فتق دیسک هیچ دردی برای بیمار ایجاد نمی کند. فتق دیسک اغلب در MRI بیماران بدون علامت دیده می شود. MRI روش تصویربرداری انتخابی است. اکثر موارد فتق دیسک به صورت محافظه کارانه بهبود می یابند، اما موارد مقاوم به درمان ممکن است نیاز به اقدامات مداخله ای یا ترمیم جراحی داشته باشند. تزریق کورتیکواستروئید اپیدورال مسکن‌های موثری برای فتق دیسک در کوتاه‌مدت است، در حالی که دیسککتومی تا یک سال پس از جراحی مؤثرتر از درمان محافظه‌کارانه است. ارائه دهندگان باید از درمان بیمار مبتلا به فتق دیسک آگاه باشند و تغییرات عصبی شدید یا در حال پیشرفت سریع را تحت نظر داشته باشند.

ارایه خدمات ارتوپدی در منزل شهر تهران بهپور طب تنها مرکز تخصصی انلاین ارتوپدی 09372258989

علل فتق دیسک

یک دیسک بین مهره ای از حلقه فیبری حلقوی – حلقه کلاژنی متراکم و فیبری حلقوی تشکیل شده است که هسته پالپوزوس را احاطه کرده است. فتق دیسک زمانی رخ می دهد که بخشی یا تمام هسته پالپوزوس از طریق حلقوی فیبری بیرون بزند. شایع ترین علت فتق دیسک یک فرآیند دژنراتیو است که در آن، با افزایش سن انسان، هسته پالپوس کمتر هیدراته شده و ضعیف می شود. این فرآیند منجر به فتق پیشرونده دیسک می شود که می تواند علائم ایجاد کند. دومین علت شایع فتق دیسک تروما است. علل دیگر شامل اختلالات بافت همبند و اختلالات مادرزادی است. فتق دیسک بیشتر در ستون فقرات کمری و به دنبال آن در ستون فقرات گردنی دیده می شود. میزان فتق دیسک در ستون فقرات کمری و گردنی به دلیل نیروهای بیومکانیکی در قسمت انعطاف پذیر ستون فقرات بیشتر است. ستون فقرات قفسه سینه میزان کمتری از فتق دیسک را دارد.

اعتقاد بر این است که پاتوفیزیولوژی فتق دیسک ترکیبی از فشرده سازی مکانیکی عصب توسط هسته برآمده پالپوزوس و افزایش موضعی التهاب است.
فتق بیشتر در سمت خلفی رخ می دهد، جایی که حلقه فیبروزوس نازک تر است و فاقد حمایت ساختاری از رباط های طولی قدامی یا خلفی است. به دلیل مجاورت آن، فتق خلفی جانبی به احتمال زیاد ریشه عصب را تحت فشار قرار می دهد. از سوی دیگر، در صورت فتق دیسک خط وسط بزرگ، فشردگی نخاع و میلوپاتی بالینی ممکن است رخ دهد. کمردرد موضعی ترکیبی از فشار فتق دیسک بر روی رباط طولی و تحریک شیمیایی ناشی از التهاب موضعی است.

شیوع

بروز فتق دیسک سالانه حدود 5 تا 20 مورد در هر 1000 بزرگسال است و بیشتر در دهه سوم تا پنجم زندگی با نسبت مرد به زن 2:1 قابل مشاهده است. شیوع فتق علامت دار دیسک ستون فقرات کمری حدود 1-3 درصد از بیماران تخمین زده می شود. شیوع بیشتر در بین افراد 30 تا 50 ساله است. بیماران بین 25 تا 55 سال تقریباً 95 درصد احتمال فتق دیسک در مهره L4-L5 یا L5-S1 دارند. بیماری دیسک علت کمتر از پنج درصد از بیماران مبتلا به کمردرد است.

شرح حال

یافته های مشخصی برای فتق دیسک در تمام طول مهره ها وجود دارد. بیمار احتمالاً آسیب تحریک‌کننده‌ای را به خاطر می‌آورد که اغلب به دلیل بلند کردن یا چرخش است. علاوه بر این، درد را می توان به صورت تیز یا سوزش توصیف کرد. اغلب تشعشع درد در توزیع ریشه عصبی فشرده شده وجود دارد. بی حسی و سوزن سوزن شدن و همچنین کاهش حس در طول مسیر ریشه عصبی نیز ممکن است رخ دهد. در موارد شدیدتر، ضعف یا احساس بی ثباتی در حین حرکت ممکن است گزارش شود.

در ستون فقرات گردنی، C6-7

شایع ترین فتق دیسک است که باعث علائم، عمدتا رادیکولوپاتی می شود. در معاینه فیزیکی، باید به نقاط ضعف و اختلالات حسی و توزیع میوتوم و درماتومی آنها توجه ویژه ای شود. معاینه کننده همچنین باید در این مرحله به هر نشانه ای از اختلال عملکرد نخاع توجه کند.

یافته های معمول ضایعه عصب ناشی از فشرده سازی توسط فتق دیسک در ستون فقرات گردنی:

عصب C5

درد گردن، شانه و کتف، بی حسی بازو جانبی و ضعف در حین ابداکشن شانه، چرخش خارجی، خم شدن آرنج و سوپیناسیون ساعد. رفلکس های تحت تاثیر عضله دوسر بازو و بازوی بازویی هستند.

عصب C6

درد گردن، شانه، کتف و جانبی بازو، ساعد و دست، همراه با بی حسی ساعد، شست و انگشت اشاره جانبی. ضعف در حین ابداکشن شانه، چرخش بیرونی، خم شدن آرنج و سوپیناسیون و پرونیشن ساعد شایع است. رفلکس های تحت تاثیر عضله دوسر بازو و بازوی بازویی هستند.

عصب C7

درد گردن، شانه، انگشت میانی به همراه بی حسی انگشت اشاره، انگشت میانی و کف دست استاندارد است. ضعف در آرنج و مچ دست شایع است، همراه با ضعف در طول اکستنشن شعاعی، پرونیشن ساعد و خم شدن مچ ممکن است رخ دهد. رفلکس تحت تأثیر عضله سه سر است.

عصب C8

درد گردن، شانه و ساعد داخلی، همراه با بی حسی در ساعد داخلی و دست داخلی. ضعف در حین اکستنشن انگشت، اکستنشن مچ (اولنار)، فلکشن دیستال انگشت، اکستنشن، ابداکشن و اداکشن همراه با خم شدن دیستال انگشت شست شایع است. هیچ رفلکس تحت تأثیر قرار نمی گیرد.

عصب T1 

درد در گردن، بازو میانی و ساعد شایع است، در حالی که بی حسی در قسمت قدامی بازو و ساعد داخلی شایع است. ضعف ممکن است در حین ربودن شست، خم شدن دیستال شست، ربودن انگشت و اداکشن رخ دهد. هیچ رفلکس تحت تأثیر قرار نمی گیرد.
در ستون فقرات سینه ای دژنراسیون دیسک بین مهره ای اغلب باعث سندرم درد دیسکوژنیک قفسه سینه می شود. ضایعات دیسک قفسه سینه بیشتر قسمت تحتانی ستون فقرات قفسه سینه را درگیر می کند. اکثر فتق های دیسک قفسه سینه بدون علامت هستند و به طور اتفاقی با MRI کشف می شوند. بیماران

ممکن است تغییرات حسی داشته باشند. یافته های جدی شامل اختلالات راه رفتن، فلج، ناهنجاری های قلبی عروقی است.

در ستون فقرات کمر، فتق دیسک می تواند با علائمی از جمله ناهنجاری های حسی و حرکتی محدود به یک میوتوم خاص ظاهر شود. سابقه در این بیماران باید شامل شکایات اصلی، شروع علائم، جایی که درد شروع می شود و تشعشع می کند، باشد. تاریخچه باید شامل مواردی باشد که در گذشته درمان هایی وجود داشته است.

یک معاینه عصبی دقیق می تواند به تعیین سطح فشرده سازی کمک کند. از دست دادن حس، ضعف، محل درد و از دست دادن رفلکس مرتبط با سطوح مختلف در زیر توضیح داده شده است.

عصب L1

درد و از دست دادن حس در ناحیه اینگوینال شایع است. ضعف خم شدن هیپ نادر است و هیچ رفلکس کششی تحت تأثیر قرار نمی گیرد.

اعصاب L2-L3-L4

کمردردی که در قسمت قدامی ران و ساق ساق داخلی منتشر می شود. از دست دادن حسی در قسمت قدامی ران و گاهی اوقات میانی ساق پا. خم شدن لگن و ضعف اداکشن، ضعف اکستنشن زانو؛ کاهش رفلکس کشکک

عصب L5

درد پشت، سرایت درد به باسن، ران جانبی، ساق پا و پشتی پا، شست پا. از دست دادن حس در ساق پا، پشت پا، فضای وب بین انگشت اول و دوم. ضعف در ابداکشن لگن، خم شدن زانو، دورسی فلکشن پا، اکستنشن و خم شدن انگشتان پا، وارونگی و ورژن پا.

عصب S1

پشت، تابش به باسن، جانبی یا خلفی ران، ساق پا، جانبی یا کف پا. از دست دادن حس در قسمت خلفی ساق پا، جانبی یا کف پا. ضعف در اکستنشن لگن، خم شدن زانو، خم شدن کف پا. تاندون آشیل؛ باسن داخلی، پرینه و ناحیه پری آنال؛ ضعف ممکن است حداقل باشد، با بی اختیاری ادرار و مدفوع.

بهترین درمان های فتق دیسک

درمان های محافظه کارانه

رادیکولوپاتی های حاد گردنی و کمری ناشی از فتق دیسک عمدتاً با درمان های غیرجراحی درمان می شوند. NSAID ها و فیزیوتراپی روش های درمانی خط اول هستند. فیزیوتراپی در شروع اولیه علائم توصیه نمی شود. اکثر موارد فتق دیسک ظرف چند هفته پس از شروع علائم برطرف می شود. بنابراین، شروع فیزیوتراپی تا زمانی که علائم حداقل سه هفته طول نکشند، توصیه نمی شود. اینها روشهای عالی برای مدیریت درد ناتوان کننده هستند. بیمارانی که در درمان محافظه کارانه شکست می خورند یا بیماران مبتلا به نقص عصبی نیاز به مشاوره جراحی به موقع دارند.

شواهد محدودی در مورد استفاده از شل کننده های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین یا کورتیکواستروئیدهای خوراکی وجود دارد. برای موارد درد شدید که به داروهای مسکن بدون نسخه پاسخ نمی‌دهد، مسکن‌های اپیوئیدی ضروری هستند. با این حال، مشخصات عوارض جانبی، خطر و فواید دارو باید با بیمار در میان گذاشته شود و مواد افیونی باید در کوتاه ترین مدت ممکن تجویز شوند. تزریق اپیدورال ترانس لامینار و بلوک های انتخابی ریشه عصبی روش های خط دوم برای بیمارانی است که به درمان محافظه کارانه پاسخ نمی دهند و حداقل چهار تا شش هفته علائم داشته اند. شواهد محدودی مبنی بر اثربخشی تزریق اپیدورال بیش از سه ماه وجود دارد، اما تکرار تزریق نیز اغلب در نظر گرفته می شود.

درمان های جراحی فتق دیسک

مثل همیشه، درمان جراحی آخرین راه حل است. روش های جراحی برای فتق دیسک شامل لامینکتومی با دیسکتومی بسته به ناحیه گردن یا کمر است. همچنین، بیمار مبتلا به فتق دیسک در ستون فقرات گردنی را می توان از طریق یک رویکرد قدامی که نیاز به رفع فشار و فیوژن قدامی گردن دارد، مدیریت کرد. گزینه جایگزینی دیسک مصنوعی را می توان در نظر گرفت. سایر روش های جراحی جایگزین برای ستون فقرات کمری شامل یک رویکرد جانبی یا قدامی است که نیاز به دیسککتومی و فیوژن کامل دارد.

ارایه خدمات ارتوپدی در منزل شهر تهران بهپور طب تنها مرکز تخصصی انلاین ارتوپدی 09372258989